ویژه نامه کتان (شماره سوم) دی ماه 1400

کتان Linseed، که با نام علمی Linum usitatissmum شناخته می‌شود سالیان درازی است ارقام محلی آن در مناطق کشور تحت نام بزرک تولید می‌شود و عمدتاً مصرف صنعتی دارد و کمتر به مصرف خوراکی آن توجه می‌شود. بذر کتان شامل دو واریته قهوه‌ای و زرد هستند که معمولاً خواص تغذیه‌ای مشابه دارند و دارای اسیدهای چرب زنجیر کوتاه امگا 3 می‌باشند. دراین‌ بین تنها مورد استثنا گونه‌ای از کتان طلایی است که Solin (بانام تجاری Linola) نامیده می‌شود که دارای پروفیل اسید چرب متفاوت است و اسید چرب امگا 3 در آن بسیار اندک است. ازنظر پزشکی ثابت‌شده است که مصرف آن در رژیم غذایی باعث پیشگیری از سرطان سینه و سرطان پروستات می‌شود.

عمده‌ترین کشورهای تولیدکننده کتان، کانادا (34%)، چین (5/25%)، هندوستان (9%)، آمریکا (8%) و اتیوپی (5/3%) می‌باشد. به نظر می‌رسد کشور ما هم به‌شرط در اختیار داشتن ارقام اصلاح‌شده پرروغن بتواند بر روی این گیاه به‌عنوان یکی از منابع تأمین روغن نباتی حساب کند و در این خصوص کارخانه‌های روغن‌کشی نیز می‌توانند بهره‌برداری لازم را داشته باشند.

مرکز تحقیقات کاربردی و تولید بذر شرکت توسعه کشت دانه‏ های روغنی به‌عنوان یک مجموعه تخصصی فعال درزمینه‏ ی به‏زراعی و به‏نژادی دانه‏‏ های روغنی، فعالیت‏های تحقیقاتی ارزشمندی درزمینه‏ی تولید ارقام جدید کتان انجام داده است و در حال حاضر نیز، مجموعه‏ ای از اقدامات به‏زراعی و به‏نژادی را برای تولید ارقام جدید و متنوع ، در دستور کار خود قرار داده است.

در این ویژه‌ نامه کلیه مقالات و مطالب کاربردی مندرج در خبرنامه ‏های پیشین در طی سال‏های گذشته (از شماره 1-114)، با موضوع گیاه زراعی کتان، جمع ‏آوری و در سرفصل‏ های به‏زراعی، فیزیولوژی بذر، به‏نژادی، بیوتکنولوژی، کنترل کیفی، مقالات کلیدی و گیاه‌پزشکی شامل زیر بخش‏های بیماری‏ها، علف‏های هرز و آفات، جهت تسهیل در استفاده از این مطالب برای علاقه‌مندان، تنظیم‌شده است.